Hải Đăng
Tổng Công ty Xây dựng Thanh Hóa mặc dù doanh thu lớn những nợ hạn tăng cao
Mới đây Báo Xây dựng có bài viết: Những con số “nhảy múa” trong bức tranh tài chính của Tổng Công ty Xây dựng Thanh Hóa. Theo tác giả bài viết, Tổng Công ty Xây dựng Thanh Hóa được đánh giá nằm trong top 10 doanh nghiệp xây dựng tại Thanh Hóa, sở hữu nhiều bất động sản có vị trí “vàng” tại Hà Nội, nhưng vài năm gần đây bức tranh tài chính của doanh nghiệp này không được ổn định, nợ hạn tăng cao, chi phí lớn, lợi nhuận thấp…
Ông Trương Lâm – Một đại gia kín tiếng
Tổng Công ty Xây dựng Thanh Hóa tiền thân là công ty Nhà nước (vốn điều lệ chỉ 15 tỷ), được cổ phần hóa vào năm 2006. Công ty được ông Trương Lâm, sinh năm 1953 tại Hà Nội “thâu tóm”, sau 2 lần tăng vốn vào năm 2014 (tăng lên 165 tỷ đồng) và năm 2017 (tăng lên 545 tỷ đồng), trong đó tỷ lệ sở hữu của ông Trương Lâm là 98,48%.
Ngoài ra, vị đại gia kín tiếng này còn là chủ sở hữu nhiều bất động sản có vị trí đắc địa tại Thủ đô như khu đất “vàng” có diện tích 1.584m2 nằm trên mặt tiền đường Cát Linh mà ông đã bỏ ra hơn 100 tỷ đồng để mua lại, rồi xây khách sạn 4 sao Mercure Hà Nội, cao 15 tầng nổi và 3 tầng hầm, với 250 phòng. Tổng vốn đầu tư khoảng 450 tỷ đồng. Hay chung cư Sky Park Residence tại phố Tôn Thất Thuyết (Cầu Giấy) bao gồm 2 tòa tháp cao 27 và 37 tầng, gồm 496 căn hộ và penthouse, đại gia này đã bỏ ra khoảng 140 tỷ đồng để mua lại khu đất từ Công ty Licogi 16.
Ông Trương Lâm còn là ông chủ trong lĩnh vực xây dựng hạ tầng giao thông, khu công nghiệp, kho bãi với hàng loạt dự án lớn như Dự án khu Công nghiệp và đô thị Hoàng Long và dự án khu dân cư Hồ Toàn Thành, xây dựng 30 trường học của tỉnh Thanh Hóa, 18 bệnh viện và trung tâm y tế,…
Ngoài ra, ông Trương Lâm còn sở hữu 2 doanh nghiệp khác là Công ty TNHH MTV LT Hà Nội và Công ty TNHH Vận tải Hoàng Long – Thanh Hóa.
Công ty TNHH Vận tải Hoàng Long - Thanh Hóa được thành lập ngày 10/12/2012, do ông Trương Lâm là Giám đốc. Trước thời điểm tháng 8/2017, công ty có vốn điều lệ 6 tỷ đồng, trong đó Tổng công ty Xây dựng Thanh Hóa nắm 55% vốn, Công ty Mega Sring Limited (có trụ sở tại quần đảo Virgin, Hồng Kông) nắm 45%. Tuy nhiên sau thời điểm này, công ty tăng vốn lên 23,9 tỷ đồng, tỷ lệ sở hữu của 2 bên giữ nguyên.
Trong giai đoạn 2016 -2019, doanh thu của công ty ghi nhận sự tăng trưởng, lần lượt ở 74 tỷ đồng, 89 tỷ, gần 116 tỷ đồng và 141 tỷ đồng. Lãi sau thuế cũng tăng trưởng từ 8,2 tỷ đồng lên 13,3 tỷ đồng trong cùng giai đoạn.
Cùng thời gian này, quy mô tài sản của Công ty Vận tải Hoàng Long – Thanh Hóa biến động liên tục, từ 105 tỷ tăng lên 130 tỷ đồng rồi lại quay đầu sụt giảm còn 120 tỷ, trước khi dừng ở 128 tỷ đồng.
Tuy vậy, hệ số D/E (nợ phải trả/vốn chủ sở hữu) trong giai đoạn 2016 - 2018 khá cao, lần lượt ở 3,3 lần, 2,7 lần và 1,6 lần. Sau đó một năm, do tăng thêm vốn chủ sở hữu nên nợ phải trả giảm xuống, vì vậy hệ số D/E mới “nhẹ nhàng” hơn.
Công ty LT Hà Nội, được thành lập ngày 22/5/2013, trụ sở tại phố Cát Linh, Đống Đa, Hà Nội với ngành nghề chính đăng ký là dịch vụ lưu trú ngắn ngày.
Trước tháng 10/2017, Công ty LT Hà Nội có vốn điều lệ 130 tỷ đồng nhưng sau đã tăng lên 250 tỷ, và tăng lên 350 tỷ đồng vào tháng 2/2019. Toàn bộ vốn đều thuộc sở hữu của Tổng công ty Xây dựng Thanh Hóa.
Do giai đoạn 2016 – 2019, Dự án khách sạn Grand Mercure Hanoi chưa đi vào hoạt động nên công ty không phát sinh doanh thu và lợi nhuận. Tuy nhiên, trong 4 năm từ 2016 - 2019, tổng tài sản của Công ty LT Hà Nội tăng gần gấp 3 lần, từ 208 tỷ lên 593 tỷ đồng. Cùng với đó, trong các năm 2016 - 2018, nợ phải trả giảm mạnh, từ 77,8 tỷ đồng xuống 1,6 tỷ. Đến năm 2019, con số này đột ngột tăng vọt lên 243 tỷ đồng, gấp hơn 150 lần so với năm liền kề trước đó.
Bức tranh tài chính có nhiều điểm tối
Mặc dù sở hữu nhiều dự án đắc địa, là doanh nghiệp xây dựng có tiếng ở xứ Thanh, song bức tranh tài chính của Tổng Công ty Xây dựng Thanh Hóa lại có phần thất thường ở các chỉ số. Cụ thể, con số nợ ngắn hạn được ghi nhận tăng cao, chi phí quản trị, đầu tư lớn, rót khá nhiều vốn vào công ty con, khả năng trả nợ ngắn hạn thấp, lợi nhuận thấp, thất thường…
Dự án chung cư Sky Park Residence tại phố Tôn Thất Thuyết (Cầu Giấy, Hà Nội) là một trong số những bất động sản tại vị trí đắc địa của đại gia Trương Lâm.
Qua tìm hiểu được biết, quy mô tài sản của Tổng công ty Xây dựng Thanh Hóa trong giai đoạn 2017 – 2019, đã tăng đáng kể từ 1.615 tỷ đồng lên 2.287 tỷ đồng, tương đương tăng 41%.
Điểm nổi bật là khoản đầu tư tài chính vào công ty con, tăng rất nhanh trong 3 năm, từ 426 tỷ đồng lên 1.161 tỷ đồng, tức tăng 2,7 lần. Đến năm 2019, khoản đầu tư vào công ty con đã chiếm tới một nửa tổng tài sản. Tuy nhiên, doanh thu tài chính trong giai đoạn này lại rất thất thường, lần lượt là 18 tỷ đồng, 3,5 tỷ đồng và 15 tỷ đồng. Đặc biệt, năm 2019, đầu tư cả nghìn tỷ lại chỉ có doanh thu tài chính 15 tỷ đồng.
Thời điểm này, nợ phải trả của công ty tăng khá nhanh từ 1.008 tỷ đồng lên 1.520 tỷ đồng, tương đương tăng 50,7%. Đồng thời, nợ ngắn hạn gia tăng rất mạnh, từ 373 tỷ đồng lên 984 tỷ đồng, tức tăng gấp 2,6 lần.
Hệ số khả năng thanh toán ngắn hạn biểu thị cho khả năng chuyển đổi tài sản thành tiền để thanh toán nợ ngắn hạn cho doanh nghiệp. Hệ số này phải lớn hơn 1 mới tốt, đồng nghĩa là tài sản ngắn hạn phải lớn hơn nợ ngắn hạn.
Thực tế, trong năm 2018 – 2019, nợ ngắn hạn là 740 tỷ đồng, tài sản ngắn hạn là 687 tỷ đồng; năm 2019, nợ ngắn hạn là 984 tỷ đồng, tài sản ngắn hạn chỉ 525 tỷ đồng. Điều này cho thấy khả năng thanh toán ngắn hạn của công ty thấp. Do đó, khả năng “bong bóng nợ” có thể vỡ nếu không cân đối tốt nguồn tài chính đảm bảo cho khoản vay.
Nếu nhìn sang hệ số nợ phải trả/vốn chủ sở hữu của công ty thì từ năm 2018, hệ số này đã tăng lên 2 lần, tăng khá đáng kể so với con số 1,6 lần của năm 2017.
Đáng nói nhất chính là khoản vay ngắn hạn của công ty, đã tăng cực mạnh trong giai đoạn 2017 – 2019, từ 39 tỷ đồng lên 337 tỷ đồng, tức tăng gấp 8,6 lần.
Về mặt lợi nhuận, lợi nhuận gộp được ghi nhận tăng trưởng mạnh. Tuy nhiên, khác với doanh thu tăng liên tục, lợi nhuận gộp chỉ tăng trong giai đoạn 2017 – 2018 (từ 14 tỷ đồng lên 224 tỷ đồng), năm 2019 lại giảm xuống 172 tỷ đồng.
Bức tranh kinh doanh của Tổng công ty Xây dựng Thanh Hóa còn có điểm đáng quan ngại khác là dòng tiền. Năm 2019, lưu chuyển tiền thuần của công ty âm tới 162 tỷ đồng, do chi đầu tư quá mạnh, khiến quy mô vốn bằng tiền giảm mạnh như rơi tự do, từ 175 tỷ đồng xuống còn 12,6 tỷ đồng, thấp nhất trong giai đoạn 2017 – 2019.
Mặc dù vậy, nhìn chung tình hình kinh doanh của Tổng Công ty Xây dựng Thanh Hóa tương đối tốt, tốc độ tăng trưởng tính khá nhanh. Cụ thể, nếu năm 2017, doanh thu chỉ đạt 262 tỷ đồng thì năm 2018 đã lên tới 1.095 tỷ đồng, năm 2019 tăng tiếp lên 1.153 tỷ đồng. Tính chung 3 năm, doanh thu đã tăng gấp 4,4 lần.
Giới đầu tư – kinh doanh ở xứ Thanh có lẽ không mấy ai không biết tới Tổng công ty Xây dựng Thanh Hóa – CTCP, một đại gia xây dựng hạ tầng và kinh doanh bất động sản, có trụ sở tại số 05 Phan Chu Trinh - “tuyến phố ngân hàng” của TP. Thanh Hóa.
Với giới bất động sản Hà Nội, Tổng công ty Xây dựng Thanh Hóa cũng không hẳn là một cái tên xa lạ. Tòa chung cư Sky Park Residence trên đường Tôn Thất Thuyết (quận Cầu Giấy) và tòa khách sạn Grand Mercure Hanoi trên phố Cát Linh (quận Đống Đa) một thời từng khiến dư luận xôn xao chính là của công ty này.
Quá trình xây dựng 2 dự án nói trên có khá nhiều câu chuyện thú vị. Đơn cử như dự án khách sạn Grand Mercure Hanoi từng chậm thi công nhiều năm. Dư luận ngày đó đồn đoán lí do chậm thi công là do thủ tục hoặc năng lực tài chính, nhưng thực tế, việc chậm thi công lại bắt nguồn từ việc hợp tác giữa Tổng công ty Xây dựng Thanh Hóa và đối tác quản lý - Tập đoàn Accor.
Tuy nhiên, đó là một câu chuyện dài. Điều đáng nói là kể từ sau 2 dự án trên, Tổng công ty Xây dựng Thanh Hóa dường như im hơi lặng tiếng trên thị trường Hà Nội, dù cho công ty này vẫn có các thương vụ ngầm.
Lịch sử của Tổng công ty Xây dựng Thanh Hóa khá dài, song thị trường hầu hết chỉ biết đến mốc 15/9/2006 – thời điểm thành lập được công bố chính thức. Dữ liệu của VietnamFinance cho thấy trong vòng 5 năm qua, công ty có ít nhất 2 lần tăng vốn. Lần thứ nhất là năm 2015, tăng từ 165 tỷ đồng lên 245 tỷ đồng. Lần thứ hai là năm 2017, tăng lên 545 tỷ đồng. Điều thú vị còn ở chỗ, công ty chú thích ở mỗi lần tăng vốn dòng chữ “vốn pháp định 6 tỷ đồng”.
Tính đến hết năm 2020, cơ cấu cổ đông của Tổng công ty Xây dựng Thanh Hóa ghi nhận ưu thế gần như tuyệt đối của ông Trương Lâm – chủ tịch HĐQT, với tỷ lệ sở hữu 94.98%.
Các cổ đông cũ của công ty này gồm có: Nguyễn Thị Thanh Bình, Trương Thị Kim, Trương Văn San và Nguyễn Đình Dự (người đại diện Tổng công ty Cổ phần Xây dựng Thanh Hóa).
Ông Trương Lâm sinh năm 1953, có địa chỉ thường trú tại phường Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy, TP. Hà Nội là một đại gia khá kín tiếng, dù cho giới kinh doanh xứ Thanh đều ít nhiều nghe danh.
Bởi ngoài Tổng công ty Xây dựng Thanh Hóa, ông Trương Lâm một thời còn là chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Xây dựng và Sản xuất gạch ngói Mai Chữ, trước khi nhường ghế này cho ông Đặng Ngọc Thanh vào tháng 6/2016) và chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Bê tông thương phẩm Thanh Hóa (trước khi rút khỏi vào năm 2016).