Minh Tiến
Quy định về thời gian làm rõ hồ sơ dự thầu trong đấu thầu
Làm rõ hồ sơ dự thầu vừa là nghĩa vụ nhưng cũng là quyền lợi của nhà thầu để chứng minh tính đáp ứng của hồ sơ dự thầu theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu.
Vậy pháp luật quy định như thế nào về làm rõ hồ sơ dự thầu, quy định về thời gian làm rõ hồ sơ dự thầu và quy định cho phép nhà thầu tự làm rõ như thế nào?
Quy định của pháp luật về làm rõ hồ sơ dự thầu
Như chúng ta đã biết, hồ sơ dự thầu được gửi đến bên mời thầu sau thời điểm đóng thầu sẽ không được mở, không hợp lệ và bị loại. Bất kỳ tài liệu nào được nhà thầu gửi đến sau thời điểm đóng thầu để sửa đổi, bổ sung hồ sơ dự thầu đã nộp đều không hợp lệ, trừ tài liệu nhà thầu gửi đến để làm rõ hồ sơ dự thầu theo yêu cầu của bên mời thầu hoặc tài liệu làm rõ, bổ sung nhằm chứng minh tư cách hợp lệ, năng lực và kinh nghiệm của nhà thầu.
Đối với đấu thầu qua mạng, qua thời điểm đóng thầu thì nhà thầu không thể nộp được hồ sơ dự thầu hay bất cứ tài liệu nào, đồng nghĩa với việc nhà thầu không tham dự thầu được. Bên mời thầu chỉ nhận được hồ sơ dự thầu và những tài liệu nhà thầu đính kèm nếu nhà thầu nộp hồ sơ trước thời điểm đóng thầu. Do đó liên quan đến vấn đề làm rõ hồ sơ dự thầu đã nộp, Điều 16 Nghị định 63/2014/NĐ-CP quy định:
Điều 16. Làm rõ hồ sơ dự thầu
1. Sau khi mở thầu, nhà thầu có trách nhiệm làm rõ hồ sơ dự thầu theo yêu cầu của bên mời thầu. Trường hợp hồ sơ dự thầu của nhà thầu thiếu tài liệu chứng minh tư cách hợp lệ, năng lực và kinh nghiệm thì bên mời thầu yêu cầu nhà thầu làm rõ, bổ sung tài liệu để chứng minh tư cách hợp lệ, năng lực và kinh nghiệm. Đối với các nội dung đề xuất về kỹ thuật, tài chính nêu trong hồ sơ dự thầu của nhà thầu, việc làm rõ phải bảo đảm nguyên tắc không làm thay đổi nội dung cơ bản của hồ sơ dự thầu đã nộp, không thay đổi giá dự thầu.
2. Trường hợp sau khi đóng thầu, nếu nhà thầu phát hiện hồ sơ dự thầu thiếu các tài liệu chứng minh tư cách hợp lệ, năng lực và kinh nghiệm thì nhà thầu được phép gửi tài liệu đến bên mời thầu để làm rõ về tư cách hợp lệ, năng lực và kinh nghiệm của mình. Bên mời thầu có trách nhiệm tiếp nhận những tài liệu làm rõ của nhà thầu để xem xét, đánh giá; các tài liệu bổ sung, làm rõ về tư cách hợp lệ, năng lực và kinh nghiệm được coi như một phần của hồ sơ dự thầu.
3. Việc làm rõ hồ sơ dự thầu chỉ được thực hiện giữa bên mời thầu và nhà thầu có hồ sơ dự thầu cần phải làm rõ và phải bảo đảm nguyên tắc không làm thay đổi bản chất của nhà thầu tham dự thầu. Nội dung làm rõ hồ sơ dự thầu phải thể hiện bằng văn bản và được bên mời thầu bảo quản như một phần của hồ sơ dự thầu.
Điều đó có nghĩa, bất cứ tài liệu nào được gửi sau thời điểm đóng thầu đều không hợp lệ, trừ tài liệu nhà thầu gửi theo yêu cầu làm rõ hồ sơ dự thầu của bên mời thầu nhưng vẫn phải đảm bảo tuân thủ nguyên tắc không làm thay đổi bản chất của nhà thầu tham dự, không làm thay đổ cơ bản hồ sơ dự thầu đã nộp. Theo nội dung trên cũng cho phép nhà thầu được tự gửi tài liệu chứng minh tư cách hợp lệ, năng lực và kinh nghiệm đến bên mời thầu khi phát hiện hồ sơ dự thầu thiếu các tài liệu này (Tuy nhiên, tính năng này đối với đấu thầu qua mạng vẫn chưa thấy Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia cho sử dụng?).
Quy định về thời gian làm rõ hồ sơ dự thầuTrước đây, các quy định hay hướng dẫn của pháp luật không nói đến thời gian cụ thể cho việc làm rõ hồ sơ dự thầu do bên mời thầu gửi văn bản cho nhà thầu có nội dung cần làm rõ và tựu quy định thời gian nhà thầu phải trả lời, chính điều này cũng gây "dở khóc dở cười" cho nhiều nhà thầu và phát sinh nhiều tình huống gây bức xúc cho nhà thầu. Rất may khi ban hành Thông tư 08/2022/TT-BKHĐT đã được cụ thể hóa và quy định bổ sung tài liệu làm rõ hồ sơ dự thầu trong một khoảng thời gian phù hợp nhưng không ít hơn 03 ngày làm việc để làm cơ sở đánh hồ sơ dự thầu, điều đó có nghĩa nhà thầu có ít nhất 03 ngày để chuẩn bị tài liệu làm rõ hồ sơ dự thầu.
Quy định về việc nhà thầu tự làm rõ, bổ sung hồ sơ dự thầu.
Như đã nói ở đầu bài viết, pháp luật cho phép trường hợp sau khi đóng thầu, nếu nhà thầu phát hiện hồ sơ dự thầu thiếu các tài liệu chứng minh tư cách hợp lệ, năng lực và kinh nghiệm thì nhà thầu được phép gửi tài liệu đến bên mời thầu để làm rõ về tư cách hợp lệ, năng lực và kinh nghiệm của mình.
Đối với đấu thầu offline thì việc này nhà thầu có thể dễ dàng thực hiện, tuy nhiên đối với đấu thầu qua mạng (online) hiện nay tại thời điểm bài viết, hệ thống chưa cho phép thực hiện điều này mặc dù trên công cụ đã thấy có chức năng này (?). Hy vọng chức năng này sẽ sớm được mở để đồng bộ với các quy định hiện hành.
Chức năng tự làm rõ
Lưu ý về tài liệu bổ sung làm rõ
Quy định của pháp luật là vậy tuy nhiên chúng ta cần phải lưu ý không phải tài liệu nào cũng được phép bổ sung, làm rõ hồ sơ dự thầu. Dưới đây là một số liệt kê của DauThau.info:
Tài liệu bổ sung sau thời điểm đóng thầu không được đánh giáBảo lãnh dự thầuCam kết về tín dụngTài liệu khác (mà không phải là tài liệu về năng lực kinh nghiệm) mà làm kết quả đang đánh giá hồ sơ dự thầu là "Không đạt" thành "Đạt".
Giá đã tham dự thầuThư giảm giáTài liệu bổ sung sau thời điểm đóng thầu có thể được xem xét đánh giáHợp đồng tương tự
Nhân sự (1 lần so với nhân sự đã kê khai)Thiết bị (1 lần so với thiết bị đã kê khai)
Các bản dịch tài liệu (nếu có)
Lưu ý: Trong mọi trường hợp, nếu nhà thầu kê khai nhân sự, thiết bị không trung thực thì nhà thầu không được thay thế nhân sự, thiết bị khác, E-HSDT của nhà thầu bị loại và nhà thầu sẽ bị coi là gian lận theo quy định tại khoản 4 Điều 89 Luật Đấu thầu và bị xử lý theo quy định tại khoản 1 Điều 122 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP và quy định khác của pháp luật có liên quan.
Cre: Son Vu