lili
Phát giác một số nhà thầu kê khai sai doanh thu
Khảo sát một số gói thầu trong lĩnh vực xây lắp cho thấy, có không ít trường hợp nhà thầu kê khai doanh thu sai thực tế, không chính xác, chủ yếu tập trung vào các số liệu từ trước năm 2021. Nếu không đối chiếu tài liệu kỹ càng, không có xác minh từ bên thứ 3 thì nguy cơ sai sót trong công tác đánh giá hồ sơ dự thầu (HSDT) là rất lớn.
Sở Giao thông vận tải Quảng Bình vừa công khai kết quả lựa chọn nhà thầu Gói thầu số 7 Xây lắp đoạn Km17+200 - Km26+000 (bao gồm chi phí đảm bảo giao thông và dự phòng) thuộc Dự án Nâng cấp tuyến Đường tỉnh 562. Công ty CP Đầu tư và Tư vấn xây dựng 306 (Công ty 306) dự thầu nhưng HSDT không đáp ứng yêu cầu về năng lực, kinh nghiệm.
Cụ thể, HSMT yêu cầu doanh thu bình quân hàng năm (không bao gồm thuế VAT) của 3 năm tài chính gần nhất so với thời điểm đóng thầu của nhà thầu có giá trị tối thiểu là 19,764 tỷ đồng. Trong HSDT, Công ty 306 kê khai doanh thu (không bao gồm thuế VAT) của các năm 2020, 2021, 2022 lần lượt là 12,683 tỷ đồng; 13,117 tỷ đồng; 33,676 tỷ đồng; doanh thu bình quân là 19,825 tỷ đồng.
Số liệu tài chính trong các tài liệu đính kèm cho thấy, Báo cáo tài chính năm 2020 của Công ty 306 ghi “Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ” là 11,530 tỷ đồng; Bảng tổng hợp Báo cáo tài chính 3 năm 2019 - 2021 được đính kèm theo Báo cáo tài chính đã được kiểm toán, số liệu về “Tổng doanh thu (có VAT) của năm 2020 là 12,683 tỷ đồng”.
Căn cứ các tài liệu này, Bên mời thầu (BMT) đánh giá, Công ty 306 đã sử dụng số liệu Tổng doanh thu (có VAT) của năm 2020 để kê số liệu doanh thu năm 2020 (không bao gồm thuế VAT). Nếu nhà thầu kê khai đúng doanh thu năm 2020 (không bao gồm thuế VAT) thì doanh thu bình quân là 19,441 tỷ đồng, không đáp ứng yêu cầu của HSMT.
Trao đổi với Báo Đấu thầu, đại diện Công ty 306 cho biết, khi kê khai dữ liệu, cán bộ của Nhà thầu có sơ suất khi lấy số liệu doanh thu 2020 từ hệ thống dữ liệu đấu thầu quốc gia chuyển đổi (là số liệu doanh thu có thuế VAT) để khai trong HSDT mà không kiểm tra lại Báo cáo tài chính. Nhà thầu cam kết chỉ là sơ suất không kiểm tra lại Báo cáo tài chính, không có ý định kê khai sai doanh thu 2020.
Việc kê khai sai số liệu doanh thu cũng xảy ra tại Gói thầu XL01 thuộc Dự án Xây dựng khu đấu giá quyền sử dụng đất NO-23 xã Vân Hà, huyện Đông Anh do Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Đông Anh, TP. Hà Nội là Chủ đầu tư, trực tiếp mời thầu. Công ty CP Đầu tư xây dựng Công trình 230 (Công ty 230) được công bố trúng thầu.
Cụ thể, theo HSMT, nhà thầu tham dự phải đáp ứng doanh thu bình quân hàng năm (không bao gồm thuế VAT) của 3 năm tài chính gần nhất so với thời điểm đóng thầu (2019, 2020, 2021) tối thiểu là 53,017 tỷ đồng.
Sau khi kiểm tra, rà soát lại HSDT, Tổ chuyên gia đấu thầu phát hiện có sự sai khác. Cụ thể, Công ty 230 kê khai doanh thu như sau: năm 2019 đạt 126,704 tỷ đồng; năm 2020 đạt 28,333 tỷ đồng; năm 2021 đạt 37,852 tỷ đồng (bình quân đạt 64,296 tỷ đồng). Trong khi đó, tổng doanh thu hàng năm của Nhà thầu theo báo cáo tài chính với cơ quan thuế được xác định: năm 2019 đạt 18,051 tỷ đồng; năm 2020 đạt 28,333 tỷ đồng; năm 2021 đạt 37,852 tỷ đồng (bình quân đạt 28,07 tỷ đồng/năm). Công ty 230 thừa nhận có sự sai lệch về số liệu tài chính, song không giải trình, làm rõ được lý do. Tháng 2/2023, Chủ đầu tư phê duyệt quyết định hủy kết quả lựa chọn nhà thầu; hủy Hợp đồng xây lắp số 707/2022/HĐ-XD ngày 28/12/2022; đồng thời, thu hồi toàn bộ các khoản đã tạm ứng cho Công ty 230.
Theo một chuyên gia đấu thầu, từ năm 2021, Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia có tính năng tự động trích xuất số liệu báo cáo tài chính của nhà thầu từ Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, Hệ thống thuế điện tử vào hồ sơ năng lực của nhà thầu và được sử dụng để làm thông tin tài chính trong HSDT của nhà thầu. Tuy nhiên, với các số liệu nhà thầu “tự kê khai”, BMT, Tổ chuyên gia gặp nhiều khó khăn trong việc xác minh thông tin từ nhà thầu. Trong khi đó, pháp luật về quản lý thuế nêu rõ số liệu về thuế của doanh nghiệp không cung cấp cho đơn vị bên ngoài mà chỉ cung cấp cho cơ quan thanh tra, kiểm toán, công an, tòa án...