Mèo mun

2021-07-27 14:57:00

Liệu cứ ra văn bản rồi cảm thấy không ổn thì thu hồi là xong?

Mấy ngày qua dân tình xôn xao trước văn bản thông tin danh mục 12 sản phẩm thuốc cổ truyền và sản phẩm từ dược liệu được sử dụng để phòng và hỗ trợ điều trị COVID-19 được nêu trong công văn số 5944/BYT-YDCT do Bộ Y tế ban hành, ngay sau đó lại được thu hồi một cách nhanh chóng, tuy nhiên điều này cũng để lại một làn sóng tranh cãi mạnh mẽ trên cộng đồng. Không chỉ vậy phần phụ lục công văn 5944 Hướng dẫn sử dụng có đề cập đến một loại thuốc được có tác dụng 'phòng, điều trị COVID-19' từng bị Cục An toàn thực phẩm Bộ Y tế cảnh báo về hiệu quả, công dụng.

Tại phụ lục Công văn 5944, phần phụ lục Hướng dẫn sử dụng ở mục Phòng và hỗ trợ điều trị có nhắc đến loại thuốc Kovir của Công ty Cổ phần Sao Thái Dương với phần hướng dẫn chi tiết cách sử dụng, liều dùng.

Kovir nghe na ná như COVID-19, thực chất chẳng liên quan gì đến COVID-19 bởi lẽ đây là sản phẩm có từ năm 2017, khi mà chưa có dịch COVID-19. Văn bản xác nhận công bố sản phẩm Kovir do Cục trưởng cục an toàn thực phẩm ký ngày 31.7.2017.

Tuy nhiên, khi dịch COVID -19 bùng phát, thì trên một số phương tiện thông tin đại chúng và trang mạng xã hội có đưa thông tin sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Kovir của Công ty Cổ phần Sao Thái Dương có thể làm người tiêu dùng hiểu lầm sản phẩm trên có công dụng: Hiệu quả cao đối với các bệnh virus từ sau lần uống đầu tiên; hỗ trợ điều trị COVID-19.

Ngày 14.9.2020, trang web của Cục An toàn thực phẩm, Bộ y tế đã đăng thông tin cảnh báo, trong đó khẳng định: “Thông tin hỗ trợ điều trị COVID-19 của Kovir là không chính xác, không có loại thực phẩm chức năng/thực phẩm bảo vệ sức khỏe nào có công dụng dự phòng, điều trị hoặc hỗ trợ điều trị COVID-19. Cục An toàn thực phẩm đang phối hợp với các cơ quan chức năng của Bộ Thông tin và Truyền thông và các bộ, ngành để xác minh, xử lý theo quy định”.

Điều đáng nói nữa là ngày 19.7.2021, Công ty Cổ phần Sao Thái Dương đột ngột ra văn bản thông báo tăng giá viên nang cứng Kovir lên tới 1 triệu đồng/2 vỉ 15 viên; viên nang mềm hộp 5 vỉ có giá 1.250.000 đồng áp dụng từ 19.7.2021.

Trước đó, giá 1 hộp viên nang cứng Kovir tại các cửa hàng thuốc chỉ dao động từ 100.000-250.000 đồng/hộp.

Ngay tại bảng giá của Sao Thái Dương, dù không nhắc tới COVID-19 nhưng lại ghi công dụng: Hỗ trợ phòng và điều trị sớm các bệnh do virus gây ra… dùng cho trường hợp F1, giúp giảm nguy cơ F1 thành F0. Liều đủ dùng là 15 ngày.

Thậm chí, Sao Thái Dương còn quảng bá: Sản phẩm được nghiên cứu tại Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Đại học Y Thái Bình, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương.

Câu hỏi là, với thành phần ghi trên website của Sao Thái Dương: “Bột mịn cao hỗn hợp dược liệu 600mg (được chiết xuất từ các dược liệu sau: Sài hồ 245mg, Phục linh 245mg, Đảng sâm 245mg, Tiền hồ 245mg, Cát cánh 163mg, Xuyên khung 163mg, Chỉ xác 163mg, Khương hoạt 163mg, Độc hoạt 163mg, Cam thảo 163mg, Sinh khương 82mg, Bạc hà 82mg)” và công dụng chỉ là “nâng cao sức đề kháng” thì tại sao Kovir có giá tới 1 triệu đồng/hộp?

Và tại sao doanh nghiệp lại đột ngột tăng giá chỉ 5 ngày trước khi công văn 5944/BYT-YDCT ra đời mà trong đó hướng dẫn Kovir như một loại thuốc phòng và điều trị COVID-19.

Chưa hết, trước khi được nhắc đến vì lùm xùm giá viên nang Kovir, Công ty Sao Thái Dương liên tiếp trúng những gói thầu có giá tiền tỷ trong thời gian ngắn.

Theo VTC News thông tin, chỉ từ đầu năm 2021 đến nay, Công ty cổ phần Sao Thái Dương (Công ty Sao Thái Dương, P.Vĩnh Hưng, Q.Hoàng Mai, TP.Hà Nội) trúng liên tiếp 5 gói thầu tại nhiều bệnh viện, trung tâm kiểm soát bệnh tật các tỉnh với giá trị nhiều tỷ đồng. Đáng chú ý, hầu hết các gói thầu đơn vị này trúng là chỉ định thầu hoặc mua sắm trực tiếp, không qua mạng

Cụ thể, ngày 23/6, bà Ngô Thị Xuân - Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Bắc Ninh - ký quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu “Mua sắm 10.000 test sinh phẩm Realtime RT-PCR" của nhà thầu Sao Thái Dương. Gói thầu này có giá 3 tỷ đồng, nguồn vốn từ ngân sách nhà nước. Công ty Sao Thái Dương được chỉ định thầu.

Hai ngày trước đó, vẫn tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Bắc Ninh, bà Xuân cũng ký quyết định lựa chọn Công ty Sao Thái Dương cho gói thầu “Mua sắm 15.000 test sinh phẩm Realtimes RT-LAMP COVID-19". Theo hồ sơ, gói thầu có giá hơn 5,7 tỷ đồng, vốn ngân sách. Nhà thầu được chỉ định rút gọn, không sơ tuyển, không qua mạng.

Trong tháng 6, Công ty Sao Thái Dương cũng trúng gói “Hóa chất xét nghiệm COVID-19” tại Bệnh viện Bạch Mai với giá hơn 5,4 tỷ đồng. Đây là gói thầu được ông Nguyễn Quang Tuấn – Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai – phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu tại quyết định số 173 ngày 20/5, tổng giá trị hơn 31,3 tỷ đồng. Vốn từ nguồn thu dịch vụ khám chưa bệnh. Nhà thầu được lựa chọn theo hình thức mua sắm trực tiếp.

Cùng với Sao Thái Dương, một số doanh nghiệp được “chỉ định” là Công ty Thiết bị Y tế Phương Đông (gói mua sắm thiết bị trị giá hơn 9,1 tỷ đồng), Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á (gói mua sắm hơn 8,9 tỷ đồng), Công ty TNHH Khoa học Kỹ thuật Kiến Đức (hơn 7,8 tỷ đồng)…

Tại Bệnh viện Đa khoa Hà Đông, ngày 25/6, Liên danh Công ty Thái Dương, Công ty cổ phần Y tế Đức Minh, Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á, Công ty TNHH Thiết bị Y tế Phương Đông trúng gói “Hóa chất xét nghiệm sang lọc COVID-19” với tổng giá trị hơn 25,1 tỷ đồng.

Ngoài hai bệnh viện trên, ngày 4/3, Công ty Sao Thái Dương trúng gói thầu số 2 “Hóa chất xét nghiệm Sars-Covi-2 với giá 2,4 tỷ đồng. Gói thầu do ông Nguyễn văn Thường – Giám đốc Bệnh viện – phê duyệt theo hình thức mua sắm trực tiếp, trong nước không sơ tuyển, không qua mạng.

Hầu hết những gói thầu mua sắm trên, Công ty Sao Thái Dương đều trúng với giá bằng giá gói thầu.

Việc Bộ Y ban hành văn bản đang nổ ra cuộc tranh cãi gay gắt, không chỉ về sự ưu ái đặc biệt mà còn là sự đầu cơ thổi giá khiến sản phẩm tăng chóng mặt dù chưa biết hiệu quả thực sự của loại thuốc này như thế nào?

Trên một số trang mạng thời gian trước cho thấy, Viên nang cứng Kovir được bán với giá 245.000 - 350.000 đồng/hộp 40 viên. Tuy nhiên, trong vài ngày gần đây sản phẩm tăng giá chóng mặt. Thậm chí, ngày 19/7, tức là trước ngày Bộ Y tế ban hành công văn 5944, Công ty Sao Thái Dương ra văn bản thông báo giá bán Viên nang cứng Kovir (2 vỉ x15 viên) là 1 triệu đồng/hộp, tăng nhiều lần so với giá cũ.

Trước lùm xùm đẩy giá thuốc, đại diện Công ty Cổ phần Sao Thái Dương cho biết, sản phẩm viên nang cứng Kovir giá 1 triệu đồng/hộp là sản phẩm của công ty mới ra lò vào tháng 7/2021. Đây cũng là sản phẩm khác với sản phẩm viên Kovir cũ.

Ngoài chuyện giá cả tăng vọt thì dư luận còn thắc mắc là dù được giới thiệu trong công văn 5944 nhưng hướng dẫn của Cục Quản lý y dược học cổ truyền gửi ngày 24/6 nhưng đến ngày 25/6 Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế mới cấp giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm viên nang cứng. Điều đó có nghĩa Cục Quản lý y dược học cổ truyền hướng dẫn sử dụng sản phẩm trước khi được phép lưu hành.

Thậm chí trước đó, ngày 20/9/2020, Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế từng phát đi cảnh báo với thông tin quảng cáo sản phẩm này. Theo Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), “một số phương tiện thông tin đại chúng và trang mạng xã hội có đưa thông tin sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Kovir có thể làm người tiêu dùng hiểu lầm sản phẩm trên có công dụng: hiệu quả cao đối với các bệnh virus từ sau lần uống đầu tiên, hỗ trợ điều trị COVID-19”.

Cục An toàn thực phẩm khẳng định, thông tin như vậy là không chính xác, không có loại thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe nào có công dụng dự phòng, điều trị hoặc hỗ trợ điều trị COVID -19.

Ngày 24/7, Bộ Y tế ban hành công văn 5944 về tăng cường phòng, chống bệnh dịch bệnh COVID-19 bằng thuốc cổ truyền và sản phẩm từ dược liệu để góp phần phòng, chống dịch bệnh COVID-19. Trong công văn Bộ Y tế liệt kê danh sách 12 loại thuốc cổ truyền, sản phẩm phòng, hỗ trợ điều trị COVID-19, gồm sản phẩm Kovir của Công ty Sao Thái Dương.

Bộ Y tế yêu cầu căn cứ vào diễn biến lâm sàng của người bệnh, tùy mức độ mà sử dụng thuốc cổ truyền và các sản phẩm từ dược liệu.

Ngoài ra, Bộ Y tế cũng công bố 9 sản phẩm được liệt kê vào nhóm thuốc sát khuẩn không khí, thuốc xịt họng, sát khuẩn tay trong phòng COVID-19; 5 sản phẩm hỗ trợ nâng cao sức khỏe.

Tuy nhiên, ngay khi công văn được ban hành đã nhận nhiều kiến trái chiều. Trước một số nội dung chưa phù hợp nên ngày 26/7, Bộ Y tế quyết định thu hồi công văn này. Lý do là do có một số nội dung chưa phù hợp.

Việc văn bản 5944/BYT-YDCT đã bị huỷ một cách nhanh chóng với lý do có một số nội dung chưa phù hợp nhưng Bộ Y tế cần phải trả lời về trường hợp này.