Sư Tử
HTX Bù Gia Mập kiên trì đi theo con đường organic, nâng tầm hạt điều Bình Phước
Trải qua nhiều thăng trầm với nghề trồng điều, nhưng HTX Bù Gia Mập (xã Bù Gia Mập, huyện Bù Gia Mập, tỉnh Bình Phước) cùng nhiều nông dân tâm huyết vẫn kiên trì đi theo con đường organic (hữu cơ) bằng giải pháp khoa học. Cách làm này, không chỉ mang lại nguồn thu nhập ổn định mà còn nâng tầm giá trị hạt điều Bình Phước.
Bà Trần Thị Yến, Giám đốc HTX Bù Gia Mập cho biết: Vượt qua những nỗi lo về sâu bệnh, thời tiết, giá cả, giống điều ở HTX đang canh tác theo tiêu chuẩn organic tăng trưởng hiệu quả với thời tiết thuận lợi cho sản lượng đạt 2,5 - 3 tấn/ha. Trong khi đó, sản lượng điều canh tác theo phương pháp truyền thống chỉ đạt từ 800 kg đến 1,5 tấn/ha.
Niên vụ 2020-2021, mặc dù giá điều liên tục giảm, nhưng ông Điểu Hồng Mớt (thôn Đắk Á) vẫn đầu tư chăm sóc, không ít vườn đạt năng suất 3 tấn/ha. Năm nay, thời tiết thuận lợi, không còn tình trạng sâu bệnh hoành hành nên tỷ lệ điều ra bông, đậu trái cao và cho thu nhiều đợt.
Tháng 6 vừa qua, với 7ha điều 20 năm tuổi gia đình ông Mớt thu được 21 tấn. Tuy giá hạt điều năm nay có thấp nhưng gia đình vẫn thu khoảng 300 triệu đồng.
Lợi thế là thành viên HTX Bù Gia Mập đã giúp gia đình ông Mớt nắm vững kỹ thuật canh tác theo phương pháp organic. Mô hình dùng màng phủ nông nghiệp được ông áp dụng rất bài bản, vừa tận dụng lá điều, vừa sử dụng hết tàn dư thực vật trong rẫy làm phân bón.
“Để giữ năng suất ổn định qua từng năm đối với vườn điều không đơn giản. Bởi giá cả bấp bênh ảnh hưởng đến quá trình tái đầu tư cho vụ tiếp theo. Mặt khác, cây điều phụ thuộc 80% vào thời tiết nếu chỉ dựa vào kinh nghiệm chưa đủ mà phải luôn cập nhật khoa học - kỹ thuật mới kiên trì theo đuổi theo hướng hữu cơ để chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh”, ông Mớt cho biết.
Khi lá điều rụng xuống đồng loạt, các thành viên cào lại theo luống dài phủ men vi sinhTrichoderma và vôi bột để lá, cỏ mau hoai mục. Bộ rễ cây điều cứ thế ăn nổi trên mặt đất, đủ dinh dưỡng nuôi cây khỏe mạnh. Loại màng phủ nông nghiệp cũng giữ cho đất ẩm, hạn chế bị rửa trôi. Nhờ vậy, đất rất tơi xốp, nhiều dinh dưỡng và giảm chi phí đầu tư.
Hơn nữa, bà con còn tiến hành tỉa cành, tạo tán thông thoáng, ánh nắng chiếu vào nhiều sẽ tạo thuận lợi cho cây trong quá trình quang hợp. Do vậy, cây đỡ sâu bệnh và ít bị côn trùng tấn công gây hại.
Việc bón phân hữu cơ cũng được thay đổi bằng cách chờ mưa xuống sẽ rải đều trên mặt đất (thay vì trước kia cuốc rãnh hoặc đào lỗ), phân sẽ tan đều trên diện rộng, tạo cho việc hút dinh dưỡng của cây dễ dàng hơn.
“Với hướng đi này, không chỉ làm giàu cho mỗi cá nhân thành viên mà còn muốn góp phần xây dựng uy tín thương hiệu hạt điều Bình Phước, đảm bảo cân bằng của hệ sinh thái tự nhiên. HTX được thành lập đã bình ổn được giá cho bà con, tránh bị ép giá như trước đây. Ngoài ra, HTX còn đứng ra bảo lãnh tín chấp để thành viên HTX được vay vốn không phần trăm lãi suất đến khi thu hoạch mới thanh toán”, bà Yến chia sẻ.
Đẩy mạnh chuỗi liên kết
Cuối năm 2016, HTX Bù Gia Mập được ra đời với 64 thành viên có tổng diện tích điều 300 ha. Sau khi được thành lập, UBND xã đã chỉ đạo HTX phối hợp Liên hiệp HTX điều Bình Phước hướng dẫn các thành viên về kỹ thuật chăm sóc điều theo tiêu chuẩn organic.Đến nay, số thành viên đã tăng lên 181 thành viên và diện tích 794,8ha đạt chuẩn organic, tăng gấp 3 lần so với thời điểm mới thành lập.
Để có được thành quả như ngày hôm nay, đó là cả quá trình dài nỗ lực của Ban quản trị HTX đã thuyết phục, phân tích, chứng minh cho từng hộ gia đình thấy lợi ích của việc tham gia, cũng như như hướng dẫn về kỹ thuật, quy trình chăm sóc, bao tiêu đầu ra với giá tốt, sản phẩm hạt điều chất lượng cao…
Bà Yến cho biết, với 90% thành viên là đồng bào dân tộc thiểu số nên việc thích ứng với quy trình chăm sóc vườn điều theo tiêu chuẩn organic vô cùng khó khăn.
Từ trước đến nay, gia đình chị Trần Thị Hoa, vẫn sản xuất theo kinh nghiệm chứ chưa biết đến trồng điều theo tiêu chuẩn organic. Sau khi hiểu được lợi ích của việc chuyển hướng canh tác này, chị quyết định xin tham gia vào HTX.
“Sản xuất điều sạch phải thực hiện nghiêm ngặt theo quy trình, từ khâu dọn vườn, cắt tỉa, bón phân, chăm sóc, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đến thu hoạch... ban đầu tôi cũng ngần ngại vì sợ không theo được. Nhưng từ khi tham gia HTX, tôi được tham gia các lớp tập huấn, hướng dẫn chăm sóc theo quy trình kỹ thuật về áp dụng năng suất vườn điều tăng lên rõ rệt từ 2,5-3 tấn/ha”, chị Hoa nói.
Hiện nay, toàn bộ sản phẩm điều của HTX được các doanh nghiệp bao tiêu với giá cao hơn thị trường 1.000 đồng/kg. Đồng thời, được trợ giá 500 đồng/kg sau khi kết thúc mùa vụ.
Trước đây, hạt điều của HTX được Công ty Chế biến điều Việt Hà (tỉnh Bình Dương) khảo sát đánh giá tiêu chuẩn organic và bao tiêu sản phẩm. Tuy nhiên, vụ năm 2020, Công ty Việt Hà phải di chuyển nhà máy, chưa thể đánh giá lại tiêu chuẩn organic, nên cũng tạm dừng thu mua điều của thành viên. Năm nay HTX đăng ký chứng nhận organic với một đơn vị khác khoảng 250ha.
Đứng trước giai đoạn ngành điều đang phải đối mặt với nhiều khó khăn như giá, dịch bệnh… do đó, việc HTX kiên trì theo đuổi phương pháp canh tác điều organic sẽ là hướng đi cần thiết trong xu thế mới của thị trường.
“Khó khăn cũng chính là cơ hội để người nông dân và HTX sản xuất hạt điều sạch khẳng định được vai trò và vị thế trên thị trường, HTX mong muốn các cơ quan chức năng xử lý nghiêm các hành vi trộn bả, lật điều làm ảnh hưởng đến uy tín, chất lượng sản phẩm”, bà Yến chia sẻ.
Thời gian tới, HTX tiếp tục theo đuổi con đường sản xuất điều theo tiêu chuẩn organic, mở rộng diện tích, đồng thời, mong muốn các cấp, ngành có chính sách hỗ trợ giá để tăng giá điều thô, giúp nông dân yên tâm gắn bó với cây điều.
Theo Vnbussiness