lili

2022-05-18 10:13:00

Gỡ vướng pháp lý cho dự án điện mặt trời

Từ tháng 4-2022, ngành Điện dừng thanh toán tiền, dừng mua bán điện mặt trời mái nhà (gọi tắt ĐMT) đối với các dự án đã ký hợp đồng trong năm 2020 mà chưa hoàn thành thủ tục pháp lý theo yêu cầu của điện lực. Điều này gây tâm lý hoang mang, bức xúc cho nhà đầu tư.

Mới đây, lãnh đạo tỉnh đã làm việc với các sở, ngành, UBND các địa phương tìm cách tháo gỡ các vướng mắc cho dự án ĐTM.

Nhiều dự án vướng thủ tục

Phó chủ tịch UBND H.Xuân Lộc Lê Khắc Sơn cho biết, trên địa bàn huyện có 144 dự án ĐMT, trong đó có 125 dự án trên mái trang trại sản xuất nông nghiệp. Theo hướng dẫn của Sở Xây dựng, dự án ĐMT trên mái trang trại nông nghiệp chỉ cần đăng ký biến động sử dụng đất. Tuy nhiên, các dự án ĐMT ở H.Xuân Lộc chưa làm được vì quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021-2030 mới được duyệt cuối năm 2021, trong khi dự án ĐMT đã hoàn thành cuối năm 2020. Huyện đang rà soát bổ sung dự án ĐMT trên mái trang trại nông nghiệp vào kế hoạch sử dụng đất năm 2022.

Thống kê của Sở Công thương, có gần 6 ngàn hợp đồng mua bán ĐMT với ngành Điện. Trong đó, có khoảng 800 trường hợp là doanh nghiệp đầu tư trên mái nhà xưởng khu, cụm công nghiệp, còn lại là hộ gia đình lắp đặt trên mái nhà ở và mái trang trại nông nghiệp. Vướng mắc hiện nay đối với dự án ĐMT trên mái nhà dân là không có giấy phép kinh doanh; trên mái trang trại nông nghiệp là chuyển đổi mục đích sử dụng đất; trên mái nhà xưởng khu, cụm công nghiệp là giấy phép xây dựng của dự án.

Tại H.Vĩnh Cửu, Phó chủ tịch UBND huyện Trần Dương Hùng chia sẻ, trên địa bàn hiện có hơn 370 hệ thống ĐMT trên mái nhà hộ gia đình và gần 60 hệ thống trên mái nhà xưởng công nghiệp và trang trại nông nghiệp. Qua rà soát của huyện, chỉ 18 dự án trên mái nhà xưởng công nghiệp có giấy phép xây dựng, 10 dự án trên mái trang trại nông nghiệp phù hợp mục đích sử dụng đất nông nghiệp khác, còn lại chưa đủ điều kiện về pháp lý.

Vấn đề phát sinh của các dự án ĐTM tại H.Vĩnh Cửu là một khu đất có đến 5-7 dự án. Về pháp lý, các dự án này độc lập, nhỏ nên không thuộc trường hợp phải xin giấy phép xây dựng, giấy phép phòng cháy, chữa cháy, nhưng vì đứng cùng khu đất nên nếu xảy ra cháy nổ thì rất nguy hiểm. Theo quy trình, phải có trang trại nông nghiệp trước mới đăng ký làm ĐMT, nhưng đa phần nhà đầu tư làm ngược lại, sản xuất nông nghiệp hình thức. “Ai cũng biết việc chia nhỏ dự án, đăng ký trang trại nông nghiệp để lắp ĐMT là “lách luật” nhưng không có quy định, chế tài xử lý. Địa phương băn khoăn dự án ĐMT trên mái trang trại nông nghiệp có cần bổ sung thủ tục phòng cháy, chữa cháy hay không?” - ông Hùng chia sẻ.

Theo Ban Quản lý các khu công nghiệp Đồng Nai, dự án sản xuất ĐMT là ngành nghề được khuyến khích đầu tư do sử dụng năng lượng tái tạo, không phát sinh nước thải trong quá trình hoạt động. Do đó, Ban Quản lý các khu công nghiệp Đồng Nai kiến nghị tỉnh có ý kiến đến Bộ TN-MT xem xét, chấp thuận cho các khu công nghiệp được thu hút đầu tư các dự án sản xuất ĐMT mái nhà mà không yêu cầu chủ đầu tư hạ tầng phải thực hiện điều chỉnh hoặc lập lại báo cáo đánh giá tác động môi trường của toàn khu. Kiến nghị UBND tỉnh tháo gỡ quy định phải có giấy phép xây dựng đối với công trình đã hoạt động trước ngày 31-12-2020.

Dừng thanh toán, mua điện với nhiều dự án ĐMT

Phó giám đốc Sở Công thương Thái Thanh Phong cho rằng, nhiều dự án ĐMT trên mái nhà dân, mái trang trại sản xuất nông nghiệp, mái nhà xưởng khu công nghiệp đang vướng pháp lý theo yêu cầu của ngành Điện. “Thời điểm khuyến khích phát triển ĐMT, văn bản hướng dẫn chỉ yêu cầu nhà đầu tư tự chịu trách nhiệm về công trình xây dựng, đảm bảo phù hợp với công năng, mục đích sử dụng. Nhưng hiện tại, ngành Điện yêu cầu dự án phải có: giấy phép đăng ký kinh doanh, giấy phép xây dựng, phòng cháy, chữa cháy, môi trường…, do chủ đầu tư không đủ thủ tục nên ngành Điện dừng thanh toán tiền, dừng mua điện” - ông Phong cho hay.

Cũng theo Sở Công thương, việc ngành Điện dừng thanh toán tiền mua điện, dừng mua điện đối với dự án chưa hoàn thành thủ tục pháp lý gây tâm lý hoang mang, bức xúc cho nhà đầu tư. Sở đã lấy ý kiến các sở, ngành và hướng dẫn chủ đầu tư bổ sung pháp lý theo cầu của ngành Điện nhưng không dễ thực hiện. Chẳng hạn, dự án thuê mái nhà xưởng trong khu công nghiệp để đầu tư ĐMT, chủ đầu tư dự án ĐMT không thể xin giấy phép xây dựng mà phải là chủ sở hữu nhà xưởng.

Chia sẻ tại cuộc họp tháo gỡ vướng mắc cho các dự án ĐMT mới đây, Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thị Hoàng cho rằng, thủ tục pháp lý của các dự án ĐMT đang có nhiều vấn đề, có mâu thuẫn trong văn bản hướng dẫn của các bộ, ngành. Việc dừng thanh toán tiền mua điện, dừng mua điện đối với các dự án chưa hoàn thành thủ tục theo yêu cầu của ngành Điện, hiện đã có nhà đầu tư phản ánh đến tỉnh, nhưng những nội dung này vượt thẩm quyền của tỉnh.

Lãnh đạo tỉnh yêu cầu Sở Công thương và Điện lực Đồng Nai rà soát lại xem bao nhiêu dự án ĐMT đáp ứng các điều kiện để tiếp tục bán điện, bao nhiêu dự án bị vướng thủ tục. Đồng thời, Sở Công thương tổng hợp ý kiến của các sở, ngành, địa phương và Ban Quản lý các khu công nghiệp Đồng Nai đề xuất phương án tháo gỡ để UBND tỉnh có văn bản kiến nghị Bộ Công thương, Bộ TN-MT và Tập đoàn Điện lực Việt Nam.

Theo đó, phương án tỉnh đề xuất là, đối với dự án ĐMT trên mái nhà dân lắp đặt để sử dụng kết hợp kinh doanh mà doanh thu bán điện mỗi năm dưới 100 triệu đồng, đề xuất không phải làm thủ tục đăng ký kinh doanh. Đối với dự án trên mái trang trại sản xuất nông nghiệp thì chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất nông nghiệp khác hoặc đăng ký biến động sử dụng đất theo quy hoạch sử dụng đất cấp huyện mới. Đối với dự án trên mái nhà xưởng khu công nghiệp do doanh nghiệp đầu tư để sử dụng, để đáp ứng tiêu chí hoặc chứng chỉ sản xuất “xanh” mà chưa có giấy phép xây dựng thì cho thời gian để chủ đầu tư thực hiện và vẫn tiếp tục hợp đồng với điện lực; Bộ hướng dẫn quy trình, thủ tục với dự án ĐMT thuê mái nhà xưởng công nghiệp.

Theo Báo Đồng Nai