Trúc Linh

2022-01-27 20:33:00

Đồng Nai: Điểm danh những dự án liên quan đến đất công

Ngày 25/1, Cơ quan cảnh sát điều tra công an tỉnh Đồng Nai đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với ông Lê Viết Hưng, nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, ông Võ Cao Cường, chủ tịch UBND phường Tam Phước, ông Nguyễn Tấn Tài, nguyên giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Biên Hòa vì đã có vi phạm về việc xác định nguồn gốc đất theo thẩm quyền, trong đó có nhiều dự án liên quan đến đất công. Đồng thời bắt tạm giam đối với ông Nguyễn Anh Thương và Vũ Văn Huy, cán bộ công chức địa chính phường Tam Phước về hành vi nêu trên. Dư luận đang rất quan tâm hiện tại ở Đồng Nai còn có bao nhiêu dự án liên quan đến vấn đề đất công.

Liên quan đến việc xác định các nguồn gốc đất theo thẩm quyền, trong đó có nhiều dự án liên quan đến đất công không thông qua đấu giá, dẫn đến việc giao đất cho một số doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh gây thất thoát tài sản Nhà nước.

Mới đây, Cơ quan điều tra Công an tỉnh Đồng Nai đã thực hiện lệnh bắt tạm giam đối với ông Lê Viết Hưng – Nguyên giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai.

Được biết, cơ quan chức năng đã xác định được trong thời gian làm Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai, ông Hưng đã vi phạm về việc xác định nguồn gốc đất theo thẩm quyền, trong đó có nhiều dự án liên quan đến đất công không thông qua đấu giá.

Đặc biệt là tại dự án Khu dân cư Phước Thái ở phường Tam Phước, TP.Biên Hòa. Khu đất làm dự án này có nguồn gốc đất công do Nhà nước quản lý nhưng khi thực hiện dự án khu dân cư thương mại không qua đấu giá quyền sử dụng đất làm thất thoát tài sản nhà nước.

Cùng ngày 25/1, cơ quan điều tra đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với ông Lê Viết Hưng (65 tuổi, nguyên giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai) để điều tra về hành vi “Vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất” theo quy định tại Điều 230 Bộ luật Hình sự.

Đồng thời cũng khởi tố bị can đối với ông Nguyễn Tấn Tài, nguyên giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Biên Hòa và ông Võ Cao Cường, Chủ tịch UBND phường Tam Phước. Bắt tạm giam đối với ông Nguyễn Anh Thương và Vũ Văn Huy, cán bộ công chức địa chính phường Tam Phước cùng liên quan đến những vi phạm nêu trên.

Vậy ở Đồng Nai còn bao nhiêu dự án liên quan đến đất công hay chỉ riêng Khu dân cư Phước Thái đang khiến loạt quan chức ‘ngã ngựa’?

Điểm mặt các dự án liên quan đến đất công?

Thời gian qua, ở Đồng Nai không chỉ có một Khu dân cư Phước Thái phường Tam Phước khiến hàng loạt cán bộ ‘ngã ngựa’ mà còn rất nhiều dự án khác dựa trên đề xuất của Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND tỉnh Đồng Nai đã ra ban hành quyết định giao hàng loạt khu đất có liên quan đến đất công cho doanh nghiệp đầu tư dự án. Một trong số đó phải kể tới những dự án như:

Dự án khu đô thị - thương mại Diamond City

Khu đô thị - thương mại Diamond City là tên thương mại của dự án Khu dân cư theo quy hoạch tại phường Long Bình Tân, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai do công ty CP Thương mại và Sản xuất Hùng Đại Dương làm chủ đầu tư.

Dự án này được xây dựng trên diện tích hơn 01ha tọa lạc trên trục đường Nguyễn Văn Tỏ, phường Long Bình Tân, TP Biên Hòa, dự kiến tung ra thị trường 67 nền liên kề có diện tích từ 62m2 – 139m2/nền, đã được chủ đầu tư chào bán công khai từ đầu tháng 4/2021 và thu tiền của khách hàng.

Tuy nhiên, theo tìm hiểu phần lớn diện tích đất được giao để đầu tư dự án thuộc thửa 54 tờ bản đồ 36 (10.941,5m2) có nguồn gốc là trại heo Thanh Hương do công ty vật liệu và chất đốt (thuộc sở Thương mại – Du lịch) quản lý. Nhưng ngày 12/10/1994, UBND tỉnh Đồng Nai ban hành quyết định số 2517/QĐ.UBT chấp thuận cho công ty vật liệu xây dựng và chất đốt bán thanh lý trại heo Thanh Hương cho công ty TNHH Thương mại và sản xuất Hùng Đại Dương.

Sau đó, công ty Hùng Đại Dương được chấp thuận cho thuê toàn bộ diện tích đất nêu trên để sử dụng vào mục đích đầu tư cơ sở sản xuất công nghiệp. Tuy nhiên, công ty này lại không sử dụng đất vào mục đích đã được cho thuê mà xin đề xuất thực hiện dự án đầu tư trên đất với tên gọi: Dự án Trung tâm dịch vụ văn phòng- Căn hộ thương mại tại phường Long Bình Tân. Dự án này được chủ đầu tư đánh giá là không hiệu quả, do đó, đã chuyển sang đầu tư dự án Khu dân cư theo quy hoạch ngay trên diện tích đất công này mà không cần thông quá thủ tục đấu giá.

Dự án PNR Estella

PNR Estella là tên thương mại của dự án khu dân cư theo quy hoạch tại xã Tân An do công ty cổ phần nông sản Đông Việt là chủ đầu tư.

Dự án được UBND tỉnh Đồng Nai cấp quyết định chủ trương đầu tư và phê duyệt 1/500 với tổng diện tích 9.848,7m2. Tuy nhiên, chủ đầu tư chỉ được cấp giấy phép xây dựng cho phần diện tích khoảng 6,4ha, còn 3,2ha là đất công do UBND huyện Vĩnh Cửu quản lý vẫn chưa được chuyển đổi và cấp giấy phép xây dựng.

Thế nhưng, ngay sau có quyết định chủ trương đầu tư, công ty Đông Việt đã tiến hành thi công công trình trên cả phần đất công chưa được cấp giấy phép xây dựng, Vì vậy, chủ đầu tư đã bị phạt số tiền 57.500.000 đồng.

Mặc dù, theo quy định, phần đất công nằm trong ranh dự án đầu tư xây dựng nhà ở bắt buộc phải đưa ra đấu giá. Tuy nhiên, để xử lý phần đất công có trong dự án, chủ đầu tư làm văn bản xin xử lý phần đất công trong dự án khu dân cư theo quy hoạch tại xã Tân An theo 2 hướng sau: Một là giao khu đất công ở thửa 31 tờ bản đồ 106 cho công ty Đông Việt trực tiếp đầu tư, hai là cho phép công ty Đông Việt được hoán đổi đất công này nhưng diện tích hoán đổi nắm trên địa bàn huyện mà không phải trong dự án.

Đến nay, mặc dù phần đất công trong dự án vẫn chưa được xử lý nhưng chủ đầu tư đã xây dựng hạ tầng.

Dự án ID Juntion Long Thành

Dự án ID Juntion Long Thành do công ty cổ phần Long Thành Riverside làm chủ đầu tư, tọa lạc tại thị trấn Long Thành, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai.

Dự án có tổng quy mô 40,77ha trong đó có 18.987,4m2 đất công năm xem kẽ trong ranh dự án. Tuy nhiên, UBND tỉnh đã giao cho chủ đầu tư mà không thông qua đấu giá. Hiện nay dự án đã được UBND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư và sở Xây dựng cấp giấy phép xây dựng giai đoạn 1 và đang trong quá trình thi công san lấp mặt bằng.

Dự án Khu dân cư Bình Đa

Dự án khu dân cư Bình Đa do Tổng công ty công nghiệp thực phẩn Đồng Nai đứng tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Khu đất để thực hiện dự án được xem là khu “đất vàng” tọa lạc tại mặt tiền đường Vũ Hồng Phô, phường Bình Đa, TP Biên Hòa. Trước khi thực hiện dự án, khu đất này thuộc sở hữu của doanh nghiệp 100% vốn nhà nước, trực thuộc UBND tỉnh Đồng Nai.

Năm 2011, công ty Dofico liên doanh với hai cá nhân để thành lập công ty cổ phần Phát triển nhà Bình Đa (Bidaco). Trong đó, Dofico góp 22 tỷ đồng, tương ứng với 24,4% vốn điều lệ, số vốn này được tính bằng giá trị tài sản và khu đất nói trên. Theo hồ sơ, Khu dân cư Bình Đa có diện tích hơn 2,3ha sẽ kết hợp thêm phần diện tích 2ha để làm công trình giao dục, phục vụ dân cư dự án.

Ngày 26/9/2016, UBND tỉnh Đồng Nai ký quyết định về việc chấp thuận chủ trương đầu tư dự án KDC Bình Đa, sau đó thu hồi gần 2,3a đất của Dofico giao cho Bidaco với thời hạn 50 năm. Trong đó, hơn 1,4ha có thu tiền sử dụng đất để thực hiện dự án, 0,9ha đất sử dụng mục đích hạ tầng không thu tiền.

Tháng 8/2018, sau khi UBND tỉnh ký quyết định về việc điều chỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư KDC Bình Đa từ 235 căn lên 325 căn nhà, tổng diện tích xây dựng hơn 5,4ha. Vốn đầu tư lúc này dự kiến hơn 717 tỷ đồng thì Dofico bỗng dưng thoái hết vốn tại Bidaco. Lúc đó, tổng giá trị thực tế phần vốn góp chủ sở hữu là hơn 214 tỷ đồng, trong đó giá trị quyền sửu dụng đất là hơn 180 tỷ đồng. Về việc thoái hết vốn của Dofico được UBND tỉnh Đồng Nai có văn bản chấp thuận và chuyển nhượng hết vốn tại Bidaco.

Với chiêu “ve sầu thoát xác”, Dofico đã chuyển từ đất công sang đất ông một cách hoàn hảo mà không cần phải thông qua đấu giá quyền sử dụng đất. Sau đó, Bộ công an đã có văn bản đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai cung cấp thông tin, tài liên quan đến dự án KDC Bình Đa vì nhận thấy có dấu hiêu sai phạm thì chủ đầu đã xây dựng gần như hoàn thiện hai dãy nhà phố 39 căn.

Chính vì vậy, dự án bị tạm dừng, sau đó được thống nhất chuyển đổi toàn bộ dự án từ nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội theo đúng quy định.

Các dự án của Tập Đoàn Tín Nghĩa:

Dự án Bệnh viện Shing Mark

Dự án bệnh viện Shing Mark tọa lạc trên tuyến Quốc lộ 51 thuộc phường Long Bình Tân, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, được xây dựng trên hơn 87.000m2 đất có nguồn gốc do Nhà nước cho Tổng công ty Tín Nghĩa thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm để mở rộng điểm thông qua ngoài khu vực cửa khẩu IDC Biên Hòa.

Tuy nhiên, trong quá trình thuê đất, Tổng công ty Tín Nghĩa đã ký hợp đồng liên doanh đầu tư với công ty Radiant City Limited và công ty TNHH Shing Mark Vina để thành lập công ty cổ phần Bệnh viện Shing Mark, đầu tư xây dựng bệnh viện đa khoa. Trong đó, Tổng công ty Tín Nghĩa đã góp vốn bằng cách chuyển giao khu đất có diện tích hơn 87.000m2 đất thuê của Nhà nước để xây dựng bệnh viện Shing Mark.

Sau đó, doanh nghiệp làm đơn xin thuê đất và được UBND tỉnh ban hành quyết định thu hồi diện tích 87.327m2 tại phường Long Bình Tân do Tổng công ty Tín Nghĩa quản lý, sử dụng và chấp thuận cho công ty cổ phần Bệnh viện Shing Mark thuê diện tích này để sử dụng vào mục đích xây dựng bệnh viện Shing Mark. Đồng thời điều chỉnh phần diện tích cho Tổng công ty Tín Nghĩa thuê để sử dụng vào mục đích làm điểm thông quan ngoài khu vực cửa khẩu IDC Biên Hòa là 26.607,8m2.

Sau khi hoàn tất việc góp vốn bằng quyền sử dụng đất được nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm thì Tổng công ty Tín Nghĩa thỏa thuận sẽ thực hiện đền bù thiệt hại cho công ty cổ phần Logistic Tín Nghĩa. Tổng số tiền công ty Tín Nghĩa đền bù cho công ty cổ phần Logistic Tín Nghĩa IDC Biên Hòa là 120 tỷ đồng. Số tiền này được các bên tham gia góp vốn là công ty Radiant City Limited và công ty TNHH Shing Mark Vina đền bù lại cho Tổng Công ty Tín Nghĩa là 20.581.000 USD.

Sau khi nhận lại số tiền đền bù, Tổng công ty Tín Nghĩa đã rút vốn ra khỏi công ty cổ phần bệnh viện Shing Mark trong im lặng.

Khu đô thị mới Đông Sài Gòn (Swan Park):

Khu đất đáng kể nhất trong quỹ đất của Tổng công ty Tín Nghĩa có thể nói là khu đất thực hiện dự án Khu đô thị Đông Sài Gòn, nay là dư án Swan Park, nằm ở vị trí trung tâm của Đô thị mới Nhơn Trạch, thuộc cửa ngõ phía Đông của TP HCM. Dự án có quy mô khổng lồ lên đến 940ha với số vốn đầu tư được công bố tới 6 tỷ USD.

Dự án ban đầu do công ty cổ phần đầu tư Nhơn Trạch (NIC) – công ty con của Tổng công ty Tín Nghĩa làm chủ đầu tư. Đến cuối năm 2017, dự án đã được sang nhượng cho một tập đoàn bất động sản của Trung Quốc là CFLD.

Theo đó, công ty cổ phần đầu tư Nhơn Trạch và đối tác nước ngoài là VINC 2 Pte.., Ltd (công ty con của CFLD) liên doanh thành lập công ty TNHH Thành phố Công nghiệp mới Nhơn Trạch (vốn điều lệ 566,25 tỷ đồng) để thực hiện dự án này.

Trong đó Công ty Cổ phần Đầu tư Nhơn Trạch góp 20% vốn điều lệ, tương đương 113,25 tỷ đồng. Tài sản góp vốn là giá trị quyền sử dụng khu đất có tổng diện tích là 1.061.928m2 thuê của nhà nước. Các bên nhất trí xác định giá trị quyền sử dụng khu đất này là 1.045,57 tỷ đồng. Phần giá trị quyền sử dụng đất cao hơn phần góp vốn của công ty là 932,3 tỷ đồng sẽ được Công ty TNHH Thành phố Công nghiệp mới Nhơn Trạch thanh toán lại bằng tiền.

Các dự án của tập đoàn Tân Mai cũng vướng phải những lùm xùm liên quan đến đất công của Nhà nước, cụ thể:

Khu Thương mại – Dịch vụ và dân cư phường Thống Nhất:

Dự án Khu Thương mại – Dịch vụ và dân cư phường Thống Nhất tọa lạc tại KP 1, phường Thống Nhất, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai.

Dự án được đầu tư xây dựng trên diện tích 15.825,9m2 do Nhà nước cho công ty CP Tập đoàn Tân Mai (tập đoàn Tân Mai) thuê theo hình thức thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm với mục đích sử dụng đất là đất cơ sở sản xuất kinh doanh (nhà máy giấy Tân Mai) sử dụng đến thời hạn ngày 31/12/2012.

Tuy nhiên, ngày 11/7/2008, Tập đoàn Tân Mai được UBND tỉnh Đồng Nai chấp thuận thủ tục đầu tư xây dựng Khu dân cư – Thương Mại – Dịch vụ theo quy hoạch tại phường Thống Nhất. Đến nay, dự án này vẫn đang bỏ đất trống và chưa được chủ đầu tư thực hiện.

Ngoài ra, các thương vụ chuyển nhượng đất của Tập đoàn Tân Mai và Công ty Thuận Lợi đều dưới hình thức góp vốn thành lập dự án với tỷ lệ 30-70. Sau đó, Tập đoàn Tân Mai rút vốn trong âm thầm.

Điển hình như tại khu đất 18,3ha ở Đồng Nai, Tập đoàn Tân Mai và Công ty Tân Thuận thành lập công ty dự án là Công ty cổ phần Tân Thuận Đồng Nai với vốn điều lệ 20 tỷ đồng, và Tân Mai Group góp 30% (tương đương 6 tỷ đồng) bằng lợi thế thuê đất, quản lý và sử dụng đất. Mặc dù, khu đất này có nguồn gốc đất công của nhà nước. Các bên thống nhất giá trị của lô đất này là 286 tỷ đồng.

Hai bên thỏa thuận phần chênh lệch giữa giá trị quỹ đất và giá trị phần vốn phải góp của Tập đoàn Tân Mai sẽ được hoàn trả chậm nhất đến ngày 31/12/217. Và đến ngày 31/1/2018, Công ty Thuận Lợi đã chuyển cho Tân Mai Group 246,097 tỷ đồng.

Ngoài ra, ngày 10/4/2017, tập đoàn Tân Mai và Công ty Thuận Lợi còn thỏa thuận chuyển 10% cổ phần tại 2 công ty Tân Thuận Đồng Nai và Tân Thuận Bình Dương cho Công ty Thuận Lợi với số tiền 45,7 tỷ đồng. Và ngày 2/7/2018, tiếp tục chuyển nhượng 20% cổ phần tại hai công ty dự án trên cho Thuận Lợi với trị giá 33 tỷ đồng.

Tại báo cáo tài chính hợp nhất năm 2018 của tập đoàn Tân Mai chỉ ghi nhận khoản đầu tư duy nhất vào công ty liên kết là Công ty cổ phần Bất động sản Tân Mai (Tân Mai Real), chứng tỏ doanh nghiệp này đã bán hoàn toàn 2 lô đất có tổng diện tích 25ha tại Đồng Nai và Bình Dương cho Công ty Thuận Lợi của ông Nguyễn Thuận trong yên lặng. Không chỉ trực tiếp “bán đất” cho Công ty Thuận Lợi từ công ty mẹ, Tân Mai còn thông qua công ty con để chuyển nhượng 30ha đất do Công ty cổ phần Tân Mai Miền Đông quản lý tại Đồng Nai.

Cụ thể, thông qua việc hợp tác giữa Công ty cổ phần Tân Mai Miền Đông và Công ty cổ phần Tân Thuận Đồng Nai, trong đó Tân Mai Miền Đông góp 30% vốn (tương đương 65,5 tỷ đồng) bằng quyền sở hữu 30ha đất, còn Tân Thuận Đồng Nai góp 70% vốn (tương đương 157,5 tỷ đồng). Đến ngày 30/9/2018 Tân Thuận Đồng Nai đã chuyển cho Tân Mai Miền Đông 70 tỷ đồng.

Như vậy, thông qua việc góp vốn đầu tư dự án, Công ty Thuận Lợi của ông Nguyễn Thuận và bà Đặng Thị Kim Oanh đã “mua” thành công gần 55ha đất từ Tân Mai Group.

Ngoài các dự án trên, ở Đồng Nai còn có hàng loạt dự án liên quan đến vấn đề đất công như: dự án Khu dân cư tại phường Long Bình Tân do công ty CP phát triển hạ tầng An Hưng Phát làm chủ đầu tư; dự án Hạ tầng khu dân cư và tái định cư Phước Tân, Biên Hòa giai đoạn 1 do công ty CP Phát triển hạ tầng An Hưng Phát là chủ đầu tư; Dự án khu dân cư xã Long Tân, huyện Nhơn Trạch do công ty CP Free Land làm chủ đầu tư; Dự án khu dân cư Tam Phước do công ty TNHH Đồng Nai Long Châu làm chủ đầu tư; Dự án Khu dân cư theo quy hoạch tại phường Bửu Long do công ty cổ phần kinh doanh nhà Đồng Nai làm chủ đầu tư; dự án khu dân cư Long Hưng, Biên Hòa (đợt 3) do Liên hiệp Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Tổng hợp Đồng Nai là chủ đầu tư; Khu dân cư Long Hưng tại xã Long Hưng - Biên Hòa đợt 4 do Công ty TNHH Phúc Hiếu làm chủ đầu tư; dự án Khu du lịch Sơn Tiên tại xã An Hòa, Tp Biên Hòa do công ty Công ty Cp Thành phố du lịch Sơn Tiên; dự án Khu dân cư xã Phước Thiền, Nhơn Trạch do công ty TNHH Hương Nga làm chủ đầu tư; dự án Khu dân cư xã Lộc An, huyện Long Thành do Công ty Cp Bất động Sản Vi Như làm chủ đầu tư; dự án khu dân cư, dịch vụ và du lịch cù lao Tân Vạn, phường Tân Vạn, Biên Hòa do công ty cổ phần đầu tư Tín Nghĩa là chủ đầu tư; dự án khu đô thị dịch vụ thương mại cao cấp Phước Hưng, phường Tam Phước - Biên Hòa do Hợp tác xã dịch vụ Nông nghiệp và Xây dựng Long Hưng làm chủ đầu tư; Khu dân cư theo quy hoạch, xã Long Thọ - Nhơn Trạch do Công ty TNHH sản xuất - Thương mại Tiến Lộc làm chủ đầu tư; Khu dân cư Phú An Lành, xã Sông Trầu - Trảng Bom do công ty Công ty Cổ phần Phú An Lành làm chủ đầu tư; dự án Khu dân cư với các dịch vụ thương mại, nhà ở cao cấp và tái định cư phường Bửu Long, Biên Hòa do công ty cổ phần kinh doanh Nhà Đồng Nai; dự án Khu đô thị du lịch sinh thái Six Sences Sài Gòn River tại xã Đại Phước, huyện Nhơn Trạch do công ty TNHH Hai Dung làm chủ đầu tư; dự án Khu dân cư theo quy hoạch, thị trấn Long Thành, huyện Long Thành do công ty cổ phần Long Thành Riverside làm chủ đầu tư…

Trước hàng loạt các dự án liên quan đến đất công được giao cho doanh nghiệp đầu tư dự án xây dựng nhà ở. Dư luận đặt ra câu hỏi rằng, liệu việc giao đất công cho các doanh nghiệp trên có đúng quy định pháp luật? Và vụ việc nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai và 5 cộng sự có phải là phát súng đầu tiên hay không? Dư luận mong chờ câu trả lời thỏa đáng từ cơ quan chức năng.