Loa phường

2021-10-01 01:22:00

Bình Dương phá cửa, khống chế dân đi xét nghiệm, Đồng Nai bí thư tỉnh chỉ đạo không được dùng biện pháp mạnh với dân

Vụ việc một đoạn clip ghi lại hình ảnh lực lượng công an phá cửa để vào một căn hộ thuộc chung cư Ehome 4 (phường Vĩnh Phú, TP Thuận An, Bình Dương) cưỡng chế chị HTPL ra ngoài để test COVID-19 gây xôn xao dư luận vài tối ngày 28/9. Ngay sau đó, lãnh đạo phường tổ chức xin lỗi công khai nhưng cũng có không ít ý kiến trái chiều, thậm chí tại cuộc họp Ban Chỉ đạo phòng chống COVID-19 tỉnh Đồng Nai sáng 29/9, Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai Nguyễn Hồng Lĩnh đề nghị lực lượng chống dịch không được dùng biện pháp mạnh để yêu cầu thực hiện xét nghiệm phòng chống dịch.

Theo ông Nguyễn Hồng Lĩnh, mục đích của việc xét nghiệm là để tìm kiếm, truy vết ca mắc COVID-19. Nếu người dân ngại lấy mẫu nơi đông người hoặc không thể ra ngoài lấy mẫu thì nhân viên y tế có thể đến tận nhà xét nghiệm cho người dân, hoặc đưa bộ test nhanh vào nhà để người dân tự lấy mẫu. Lực lượng chức năng không cần thiết dùng biện pháp mạnh như sự việc vừa xảy ra ở Bình Dương, mà có nhiều cách để thuyết phục người dân hợp tác trong phòng chống dịch.

Ông Nguyễn Hồng Lĩnh lưu ý các địa phương trên địa bàn tỉnh Đồng Nai không được ứng xử thô bạo với dân. Lực lượng chống dịch không được phá cửa, xâm phạm nhà ở, dùng bạo lực cưỡng chế người dân đi xét nghiệm COVID-19. Cán bộ thực thi nhiệm vụ phải có những cách làm thật mềm mỏng để giải quyết những vấn đề khó khăn mà người dân gặp phải, tránh việc người dân bức xúc trong thời điểm dịch bệnh.

Nhìn nhận về vấn đề Tiến sỹ Cao Vũ Minh, Giảng viên Khoa Luật Hành chính - Nhà nước, Đại học Luật TP.HCM cũng chia sẻ với PLO về góc nhìn của cá nhân, theo Tiến sỹ Cao Vũ Minh vụ việc mang nhiều bất ổn về pháp lý

Cần khẳng định hành vi của người phụ nữ không thực hiện xét nghiệm theo yêu cầu của cơ quan y tế có thẩm quyền là sai, đặc biệt là khi cơ quan nhà nước đã 02 lần yêu cầu nhưng chị không thực hiện.

Với những biểu hiện cụ thể, đây là một vi phạm hành chính và bị xử phạt theo điểm a khoản 2 Điều 7 Nghị định số 117/2020/NĐ-CP ngày 28-9-2020 của Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế.

Biện pháp nào là đúng?

Trong trường hợp này, người phụ nữ kia không thể “vịn” vào cớ mình có thể tự test ở nhà, mình là giáo viên Yoga nên biết tự chăm sóc và bảo vệ sức khỏe. Ngay cả khi chị này, ngày nào cũng tự test thì với yêu cầu của cơ quan y tế có thẩm quyền, chị phải chấp hành nghĩa vụ.

Hành vi từ chối, không chấp hành của chị có thể bị xử phạt từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng. Trường hợp sau khi bị xử phạt mà chị này tiếp tục không thực hiện xét nghiệm thì lại cấu thành một vi phạm hành chính mới. Lúc này cơ quan nhà nước lại xử phạt về hành vi trên với mức tiền phạt tối đa là 3.000.000 đồng vì có tình tiết tăng nặng.

Tuy nhiên, đó cũng là tất cả những gì mà các cơ quan nhà nước có thể áp dụng với chị.

Cách làm của các chủ thể mang quyền lực tại phường Vĩnh Phú, TP Thuận An, tỉnh Bình Dương trong trường hợp trên là rất bất ổn cả dưới góc độ nội dung lẫn thủ tục pháp lý.

Theo Nghị định số 117/2020/NĐ-CP thì hành vi của chị chỉ có thể bị phạt tiền mà không thể bị cưỡng chế để bắt buộc đi test nhanh. Hành vi của chị này cũng không phải là “gây rối trật tự công cộng (nhà của chị không phải là nơi công cộng) hay gây thương tích cho người khác” nên cũng không thể tạm giữ người theo thủ tục hành chính. Một khi không thể tạm giữ người theo thủ tục hành chính thì cũng không thể áp dụng biện pháp áp giải người vi phạm. Điều 122 và 124 Luật Xử lý vi phạm hành chính hoàn toàn không cho phép làm việc này.

Về thủ tục, việc mở khóa xông vào nhà và cưỡng chế người đi test nhanh không tìm thấy trong bất cứ một văn bản pháp luật nào về xử lý vi phạm hành chính và trong các quy định liên quan đến phòng chống dịch. Hiện nay, pháp luật chỉ quy định về biện pháp khám nơi cất giấu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính khi có căn cứ cho rằng ở nơi đó có cất giấu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính.

Hành vi của người phụ nữ không có tang vật, phương tiện vi phạm nên không thể áp dụng biện pháp khám xét. Ngay cả khi chủ thể mang quyền lực tại phường Vĩnh Phú, TP Thuận An, tỉnh Bình Dương cho rằng đây là cách làm cần thiết thì cũng không đúng về thủ tục vì việc khám xét nơi ở phải được Chủ tịch UBND cấp huyện - tức Chủ tịch UBND TP Thuận An quyết định. Bản thân Bí thư Đảng ủy hay Chủ tịch UBND phường Vĩnh Phú không có quyền này.

Ngoài ra, ở một chừng mực nhất định, hành vi tự ý mở khóa xông vào nhà người khác, cho dù là của người mang quyền lực nhà nước thì vẫn chưa phù hợp với các quy định về quyền bất khả xâm phạm chỗ ở của công dân được Hiến pháp và Luật Cư trú bảo hộ.

Cần tuân thủ pháp luật

Về mặt xã hội, chuỗi hành vi tự ý mở cửa, xông vào nhà, cưỡng chế và áp giải với hai cảnh sát cơ động hai bên đã gây ra sự phản cảm khá lớn. Đặc biệt, hành vi này lại diễn ra trước mặt của trẻ em với tiếng khóc trong sự ngỡ ngàng, tuyệt vọng. Cách hành xử này có thể để lại trong tâm trí của đứa trẻ hình ảnh không đẹp về công quyền cũng như tâm lý định kiến với pháp luật.

Cách đây vài tháng, tại TP.HCM có trường hợp nam thanh niên không đeo khẩu trang, ra công viên tập thể dục và bất chấp sự can ngăn của lực lượng công an. Nhiều người phẫn nộ với thói bàng quan, phớt lờ của nam thanh niên này. Thế nhưng, ở chiều hướng ngược lại, cách hành xử của các anh công an rất nhân văn, lịch sự và thượng tôn pháp luật. Họ không vồ vập tiến hành cưỡng chế, tạm giữ người hay áp giải. Thay vào đó, họ giải thích, thuyết phục, mời về cơ quan làm việc. Sau khhi giải thích về hành vi vi phạm và bị phạt tiền, nam thanh niên đã chấp hành pháp luật và cũng không tái diễn lại hành vi vi phạm.

Như vậy, có thể thấy, cách làm nhân văn, đúng pháp luật của các anh công an tại TP.HCM đã mang lại hiệu quả trong đấu tranh phòng chống vi phạm hành chính.

Dịch bệnh sẽ còn kéo dài, hành vi trốn tránh, không thực hiện xét nghiệm theo yêu cầu của cơ quan y tế có thẩm quyền sẽ có thể diễn ra trong tương lai. Tuy nhiên, không phải vì kiên quyết với bài toán khó này mà các chủ thể mang quyền lực có thể bất chấp pháp luật.

Là một chủ thể đặc biệt, các cơ quan công quyền càng phải tôn trọng pháp luật và phải hành xử trong khuôn khổ pháp luật.

Hành vi mở khóa, xông vào nhà, cưỡng chế người đi test nhanh không khác gì “dùng các biện pháp phi trật tự để duy trì trật tự”. Do đó, không thể nhân rộng cách làm này.

Theo tôi, con người ý thức được tầm quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của mình. Do đó, các cơ quan nhà nước cần đề cao tư duy “đức chủ - hình bổ”. Trước hết hãy thuyết phục, vận động người dân tham gia test hoặc hướng dẫn, phát các kit test miễn phí cho họ. Sự cưỡng chế chỉ nên sử dụng như biện pháp cuối cùng nhằm răn đe người vi phạm. Tất nhiên, việc áp dụng các biện pháp cưỡng chế cũng phải nằm trong khuôn khổ pháp luật.

Sẽ xử lý cả cán bộ và người dân làm sai quy định

Đại diện Thành ủy thành phố Thuận An nhận định, việc cưỡng chế không đúng quy trình thì phường đã nhận sai và xin lỗi. Thành ủy sẽ họp đánh giá mức độ vi phạm và xử lý cán bộ.

Về phía góc độ người dân, lãnh đạo thành phố Thuận An cũng đề nghị bà H.T.P.L bên cạnh việc chủ động thực hiện 5K thì cần hợp tác phòng dịch trong cộng đồng, lấy mẫu test trong cộng đồng. Qua đó để phát hiện sớm bảo vệ sức khỏe cá nhân bà L và phòng chống lây nhiễm cho những người xung quanh.

Ông Nguyễn Hữu Châu - Chủ nhiệm Ủy Ban Kiểm tra Thành ủy kiêm Chánh Thanh tra Thành phố Thuận An - cho biết sau buổi đối thoại với bà H.T.P.L, Thành ủy Thuận An sẽ có cuộc họp xem xét trách nhiệm đối với cán bộ phường và sẽ có hình thức xử lý phù hợp với tính chất, mức độ vụ việc.

Về việc không hợp tác, không chấp hành biện pháp phòng chống dịch của bà H.T.P.L là vi phạm hành chính nên cơ quan chức năng cũng sẽ ra quyết định xử phạt hành chính đối với bà.

NGHỊ ĐỊNH - Số: 117/2020/NĐ-CP - QUY ĐỊNH XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC Y TẾ

Điều 7. Vi phạm quy định về giám sát bệnh truyền nhiễm

1. Phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi che giấu, không khai báo hoặc khai báo không kịp thời khi phát hiện người khác mắc bệnh truyền nhiễm theo quy định của pháp luật, trừ trường hợp quy định tại điểm a khoản 3 Điều này.

2. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây: 

a) Không thực hiện xét nghiệm theo yêu cầu của cơ quan y tế có thẩm quyền trong quá trình thực hiện giám sát bệnh truyền nhiễm;

b) Không báo cáo hoặc báo cáo không đầy đủ về giám sát bệnh truyền nhiễm theo quy định của pháp luật;

c) Che giấu, không khai báo hoặc khai báo không kịp thời hiện trạng bệnh truyền nhiễm của bản thân, trừ trường hợp quy định tại điểm a khoản 3 Điều này.

3. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

a) Che giấu, không khai báo hoặc khai báo không kịp thời hiện trạng bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A của bản thân hoặc của người khác mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A;

b) Cố ý khai báo, thông tin sai sự thật về bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A;

c) Cố ý làm lây lan tác nhân gây bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A.