Mây lang thang
14 hiệp hội ngành hàng kiến nghị chuyển mục tiêu chống dịch từ “Zero” sang “Sống chung với Covid-19” để phục hồi sản xuất
14 Hiệp hội doanh nghiệp đại diện cho nhiều ngành hàng chủ lực của Việt Nam vừa đồng ký tên trong văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, các Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, Vũ Đức Đam đề xuất chiến lược “Phòng chống dịch theo Điểm” phục hồi sản xuất, kinh doanh an toàn trong bối cảnh chống dịch mới.
Trước thực trạng nhiều doanh nghiệp đối mặt nguy cơ phá sản, chuỗi cung ứng trong nước và quốc tế bị đứt gãy. Nông dân, ngư dân không tiêu thụ được sản phẩm. Lãnh đạo của 14 Hiệp hội bao gồm: các Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam, Dệt may Việt Nam, Gỗ và lâm sản Việt Nam, Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam, Giấy và bột giấy Việt Nam, Nhựa Việt Nam, Sữa Việt Nam, Doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam, Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam, Doanh nghiệp điện tử Việt Nam, Thực phẩm minh bạch; các Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao, Lương thực, thực phẩm TPHCM, Mỹ nghệ và chế biến gỗ TPHCM... ký tên gởi kiến nghị đến Chính phủ, đề xuất chiến lược "Phòng chống dịch theo điểm" phục hồi sản xuất, kinh doanh an toàn trong bối cảnh chống dịch mới, được thống nhất quản lý trên toàn quốc, từng bước phù hợp phục hồi kinh tế mà vẫn kiềm chế được dịch.
So với cùng kỳ năm trước, chỉ số sản xuất ngành công nghiệp (IIP) của TP.HCM tháng 8-2021 giảm 49,2%, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng giảm 59,4% - Ảnh: T.V.N
Kiến nghị của các hiệp hội nằm trong bối cảnh giãn cách, phong tỏa diện rộng và kéo dài khiến các doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn và "tình hình này không thể kéo dài".
Không chỉ đứng trước nguy cơ phá sản, chuỗi cung ứng trong nước và quốc tế bị đứt gãy khi đã có khoảng 18% doanh nghiệp EU chuyển đơn hàng ra khỏi Việt Nam, nông dân, ngư dân không tiêu thụ được sản phẩm, các hiệp hội còn cho biết hiện nhiều lao động ở các tỉnh, thành phố không có việc làm, không có lương thực và tiền dự trữ.
Các hiệp hội kiến nghị Chính phủ ban hành chỉ thị phòng chống dịch phù hợp với quan điểm và tình hình mới, thay thế chỉ thị số 15 và 16 do dịch bệnh đã chuyển giai đoạn mới, trong đó quan điểm lẫn mục tiêu "Zero COVID-19" đã chuyển sang "sống chung với COVID-19". Chỉ thị mới này cần phải quy định thống nhất các tiêu chí, điều kiện phòng chống dịch - phục hồi kinh tế, và được áp dụng thống nhất trên toàn quốc.
Các hiệp hội kiến nghị bỏ khái niệm hàng hóa thiết yếu trong các chỉ thị trên. Cả nước là một vùng, và quản lý dịch theo điểm: không phong tỏa, cách ly theo vùng địa lý mà quản lý phòng chống dịch theo điểm dân cư nhỏ nhất có nguy cơ cao (căn nhà, căn hộ, xóm, tổ dân phố, ngõ phố, khu tập thể, phân xưởng, phòng ban...).
Người dân được tham gia giao thông và các hoạt động xã hội trừ hoạt động tập trung đông người khi có xét nghiệm âm tính. Xét nghiệm âm tính có giá trị trong vòng 14 ngày đối với người đã tiêm hai mũi vắc xin hoặc khỏi bệnh, 5 ngày đối với người đã tiêm một mũi, 3 ngày đối với người chưa tiêm vắc xin.
Tổ chức, cá nhân tự xét nghiệm, tự khai báo trên phần mềm quản lý quốc gia, tự chịu trách nhiệm pháp lý đối với khai báo của mình.
Trao quyền chủ động trong mô hình và phương thức tổ chức sản xuất cũng như vận hành phòng chống dịch cho các tổ chức/doanh nghiệp. Không đóng cửa doanh nghiệp nếu lây nhiễm chỉ trong phạm vi hẹp của một dây chuyền/phân xưởng/bộ phận riêng biệt.
Chính phủ lập tổ đặc biệt để kiểm tra, giám sát lưu thông, chống ách tắc hàng hóa bằng đường dây nóng. Các địa phương chỉ được phép kiểm tra phòng chống dịch đối với người trên các phương tiện vận chuyển tại điểm đi và điểm đến.
Đối với việc hỗ trợ phục hồi kinh tế cho doanh nghiệp, các hiệp hội đề xuất Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính, Bộ Lao động, thương binh và xã hội, Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Bộ Giao thông vận tải, các bộ ngành liên quan và đề nghị Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam thực hiện miễn, giảm các loại thuế, phí, tiền điện, nước, các biện pháp đã nêu trong nghị quyết 105/NQ-CP.
Đồng thời kiểm tra tiến độ và hiệu quả thực hiện của chính sách hỗ trợ lãi suất ngân hàng, gia hạn nợ, miễn, giảm các loại thuế, phí, tiền điện, nước cho các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh bị ảnh hưởng nặng bởi dịch bệnh.
Dưới đây là một số giải pháp được 14 Hiệp hội doanh nghiệp đưa ra như sau:
Ban hành Chỉ thị mới thay thế Chỉ thị 15, 16
14 Hiệp hội đề nghị Thủ tướng Chính phủ ban hành chỉ thị phòng chống dịch phù hợp với quan điểm và tình hình mới thay thế Chỉ thị 1 số 15, 16 do dịch bệnh đã chuyển giai đoạn mới, mục tiêu “Zero Covid-19” đã chuyển sang “Sống chung với Covid-19”. Chỉ thị mới cần phải quy định thống nhất các tiêu chí, điều kiện phòng chống dịch - phục hồi kinh tế và được áp dụng thống nhất trên toàn quốc.
Công dân được tham gia giao thông và các hoạt động xã hội trừ hoạt động tập trung đông người khi có xét nghiệm âm tính. Xét nghiệm âm tính có giá trị trong vòng 14 ngày đối với người đã tiêm 2 mũi vaccine hoặc khỏi bệnh, 5 ngày đối với người đã tiêm 1 mũi, 3 ngày đối với người chưa tiêm vaccine.
Tổ chức, các nhân tự xét nghiệm, tự khai báo trên phần mềm quản lý quốc gia, tự chịu trách nhiệm pháp lý đối với khai báo của mình.
Thống nhất sử dụng 01 phần mềm quản lý, khai báo phòng chống dịch trên toàn quốc. Yêu cầu, quy định phòng chống dịch phải được thực hiện online.
Trao quyền chủ động trong mô hình và phương thức tổ chức sản xuất cũng như vận hành phòng chống dịch cho các tổ chức/doanh nghiệp. Không cực đoan đóng cửa doanh nghiệp nếu lây nhiễm chỉ trong phạm vi hẹp của 1 dây chuyền/phân xưởng/bộ phận riêng biệt.
Các tỉnh thành cần thành lập Tổ công tác hỗ trợ doanh nghiệp - là thành viên Ban chỉ đạo phòng chống dịch, có kênh liên lạc trực tiếp với Tổ công tác đặc biệt của Thủ tướng để kịp thời giải quyết các vấn đề của doanh nghiệp. Ban chỉ đạo phòng chống dịch địa phương cần bố trí tăng thêm các đại diện của khối kinh tế (Công Thương, Kế hoạch Đầu tư, Nông nghiệp PTNT, Tổ công tác hỗ trợ doanh nghiệp, đại diện các doanh nghiệp và Hiệp hội).
Chấp thuận các các văn bản scan, gửi online để được giải quyết các thủ tục phục vụ sản xuất kinh doanh và hành chính cho tới khi thực hiện dịch vụ công cấp độ 4. Quyết liệt triển khai dịch vụ công cấp độ 4 chậm nhất quý I năm 2022.
Cho phép người lao động đang mắc kẹt ở các khu nhà trọ được về quê hoặc quay trở lại làm việc trước khi xét nghiệm. Xét nghiệm miễn phí, hỗ trợ tiền đi đường để họ có thể về quê hoặc đi làm khi có xét nghiệm âm tính. Xã phường nơi đến có trách nhiệm hướng dẫn cách ly, xét nghiệm lại trong 14 ngày.
Quản lý dịch bệnh theo Điểm
14 Hiệp hội đề xuất không áp dụng phong toả, cách ly theo vùng địa lý, quản lý, phòng chống dịch theo Điểm. “Điểm” ở đây là Điểm dân cư (ăn nhà, căn hộ hoặc khu dân cư nhỏ nhất theo quy định của BYT khi sửa đổi thay thế QĐ 2686/QĐ-BCĐQG); Điểm dịch vụ (cơ quan, văn phòng, chợ, siêu thị, hộ và cá nhân KD dịch vụ; Điểm sản xuất (hộ gia đình, hợp tác xã, doanh nghiệp dịch vụ, nhà máy, công trình, bến cảng) và các Điểm có F0 là điểm đỏ.
Theo đó, tập trung quản lý dịch bệnh bằng việc xét nghiệm định kỳ và xác xuất 4 tại các Điểm. Lấy tổ dân phố, tổ Covid cộng đồng làm nòng cốt phòng chống dịch tại các Điểm dân cư. Các tổ chức, doanh nghiệp chủ động sắp xếp số lao động tham gia làm việc tại các Điểm.
Đối với Điểm căn hộ, chỉ cách ly căn hộ có F0. Căn hộ khác trong toà nhà nếu xét nghiệm âm tính thì không phải cách ly. Cách ly cả tầng nếu có hai căn hộ trở lên có F0 trong cùng một tầng. Các ly cả toà nhà nếu có F0 từ 05 tầng khác nhau trở lên.
Đối với Điểm căn nhà, chỉ cách ly căn nhà có F0. Cách ly cả ngõ, phố nếu có trên 5 căn nhà cùng có F0. Tại Điểm sản xuất, tự chủ lập phương án phòng chống dịch, thực hiện 5K.
Bãi bỏ các hạn chế về vận tải hàng hóa giữa các vùng
Đối với giao thông vận tải, 14 hiệp hội đề xuất chỉ đạo các địa phương bãi bỏ các hạn chế về vận tải hàng hóa giữa các vùng, chỉ kiểm tra tại điểm đầu và điểm đến.
Nếu đến từ các vùng có dịch, tuân thủ 5K + xét nghiệm âm tính trong 72 giờ + nguyên tắc “bong bóng” (không tiếp xúc). Các vùng khác chỉ cần 5K.
Hỗ trợ phục hồi kinh tế
14 Hiệp hội đề nghị Chính phủ thực hiện chính sách hỗ trợ lãi suất ngân hàng, gia hạn nợ, miễn, giảm các loại thuế, phí, tiền điện, nước cho các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh bị ảnh hưởng nặng bởi dịch bệnh. Miễn, giảm, hỗ trợ liên quan đến: bảo hiểm xã hội, kinh phí công đoàn.
Hỗ trợ các nhà máy, cụm nhà máy, khu công nghiệp lập các cơ sở lưu trú, lập các trạm y tế tại chỗ hoặc lưu động để triển khai phòng chống dịch.
Hỗ trợ đối với các các nhân, hộ kinh doanh, doanh nghiệp vừa và nhỏ, cho phép cộng lãi xuất ngân hàng vào dư nợ gốc trong 24 tháng, gia hạn nợ 12 tháng đối với dư nợ ngắn hạn, 24 tháng đối với nợ trung, dài hạn.